نقدینگی یا لیکوئیدیتی (liquidity) توانایی خرید یا فروش یک دارایی به سرعت و بدون تغییر قیمت قابل توجهه. هر چه نقدینگی یا نقدشوندگی بیشتر باشه، معامله گر آسون تر و سریع تر میتونه معاملات رو با قیمت مورد نظر انجام بده. با حضور تعداد زیادی از خریداران و فروشندگان در بازار، معاملات فعال و اسپرد محدود تضمین میشه.
اگه به معاملات روزانه، معاملات سهام و یا معاملات فارکس علاقه مند باشید، درک مفهوم لیکوئیدیتی میتونه به شما کمک کنه تا سود بیشتری کسب کنین. در این مقاله از بروکرینو درباره اهمیت نقدشوندگی و جنبه های مختلفی که بر نقدینگی بازار تأثیر میذاره، بحث خواهیم کرد.
برای انجام معاملات آگاهانه و دقیق، همه مواردی رو که در ادامه توضیح داده ایم، به دقت بخونین.
اگه به معاملات روزانه، معاملات سهام و یا معاملات فارکس علاقه مند باشید، درک مفهوم لیکوئیدیتی میتونه به شما کمک کنه تا سود بیشتری کسب کنین. در این مقاله از بروکرینو درباره اهمیت نقدشوندگی و جنبه های مختلفی که بر نقدینگی بازار تأثیر میذاره، بحث خواهیم کرد. برای انجام معاملات آگاهانه و دقیق، همه مواردی رو که در ادامه توضیح داده ایم، به دقت بخونین.
تعریف لیکوئیدیتی یا نقدینگی چیست؟
معنی و مفهوم نقدینگی یا لیکوئیدیتی یکسانه، اگرچه در زمینه های مختلف به طور متفاوتی تعریف شده! طبق تعریف، نقدینگی به عنوان درجه یا میزانی هست که میتونین یک دارایی خاص رو به سرعت با قیمتی که ارزش ذاتی دارایی رو توصیف میکنه، بخرین یا بفروشین. به زبان ساده، این نسبت ها نشون میدن که چقدر راحت می‌تونی هر وقت لازم شد به سرمایه ات دسترسی داشته باشی.
در دنیای تجارت، پول نقد به عنوان نقدشونده ترین دارایی شناخته میشه، چون میتونین اون رو خیلی راحت و سریع به دارایی های دیگه تبدیل کنین.
در حین تصمیم گیری برای سرمایه گذاری، ارزیابی نقدینگی میتونه به شما کمک زیادی کنه چراکه مستقیماً بر معاملات شما تأثیر میذاره. علاوه بر این، نقدینگی به شما این امکان رو میده تا تعیین کنین با چه سرعتی میتونین به بازاری که بهش علاقه دارین دسترسی داشته باشین و با معامله یک دارایی خاص چقدر سریع میتونین درآمد کسب کنین.
چرا نقدینگی در معاملات مهمه؟
نقدشوندگی در معاملات به دلایل مختلفی عامل مهمی به شمار میره. مهم‌ترین جنبه اینه که تعیین میکنه یک سرمایه گذار تا چه اندازه سریع میتونه یک اوراق بهادار خاص رو بخره یا بفروشه. معمولاً بازارهای با نقدشوندگی بالا، به ندرت پرریسک تلقی میشن. در نتیجه، معامله گران و سرمایه گذاران میتونن به راحتی طرف مقابلشون رو برای خرید یا فروش دارایی پیدا کنن. بنابراین، اگه شما یک معامله گر یا سرمایه گذار باشید، در بازارهای دارای نقدشوندگی بالا میتونین بدون نیاز به کاهش قیمت دارایی یا موقعیت خود، به سرعت خریدار پیدا کنین. و اگه خریدار باشین، میتونین بدون مواجه شدن با افزایش قیمت، اوراق بهادار یا موقعیت مورد نظرتون رو سریعاً تهیه کنین.
جنبه‌ی مهم دیگه که باید در مورد لیکوئیدیتی بازار به خاطر داشته باشین اینه که نقدشوندگی همواره ثابت نیست. نقدشوندگی هر پوزیشن معاملاتی به عوامل مختلفی بستگی داره، از جمله حجم معاملات و زمان انجام معامله. به‌عنوان مثال، اگه در دوره‌ی معاملاتی آسیایی اقدام به معامله روی جفت ارزهایی مانند پوند بریتانیا (GBP) کنین، متوجه خواهید شد که نقدشوندگی کمتری وجود داره. بنابراین، در نظر گرفتن نقدشوندگی بسیار مهمه، چرا که به شما کمک میکنه تا به اهداف سرمایه گذاری و مالی تون در سریع ترین زمان ممکن دست پیداکنین.
برخی از دلایلی که نشون میدن نقدشوندگی یا لیکوئیدیتی چطور به شما کمک میکنه در اینجا ذکر شدن:
🔸 نقدشوندگی به طور قابل توجهی زمان بین قرار دادن یک پوزیشن برای فروش و پیدا کردن یک خریدار علاقه مند رو کاهش میده.
🔸 اوراق بهادار و دارایی‌های با نقدشوندگی بالا، فرآیند فروش رو نسبت به پوزیشن های با نقدشوندگی پایین، بسیار ساده تر میکنن، که این موضوع به ویژه در شرایط اضطراری و بحرانی بسیار مفیده.
🔸 برخلاف پوزیشن های با نقدشوندگی پایین، پوزیشن های با نقدشوندگی بالا معمولاً ارزش ذاتی بازار رو حفظ میکنن.
محاسبه سطح لیکوئیدیتی
برای تعیین سطح لیکوئیدیتی یا نقدینگی هر دارایی، از فرمول های مختلف نسبت مالی برای محاسبه نسبت نقدشوندگی استفاده میشه. رایج‌ترین فرمول های نسبت که معامله گران ازشون استفاده میکنن رو در اینجا به همراه مثال مورد بررسی قرار میدیم.
نسبت جاری (The Current Ratio)
نسبت جاری که به عنوان نسبت سرمایه در گردش هم شناخته میشه، نشون دهنده تعداد دفعاتیه که یک کسب وکار میتونه از دارایی های خودش برای پرداخت بدهی های جاری اش استفاده کنه. این روش ساده ترین روشیه که میتونه کمک زیادی به معامله گران تازه‌کار و مبتدیان کنه، و به شکل زیر محاسبه میشه:
Current Ratio = (current assets of a business) / (current liabilities of a business)
مثال:
فرض کنید دارایی های جاری یک کسب و کار، شامل وجه نقد و موجودی کالا، برابر با ۱۵۰,۰۰۰ دلار آمریکا باشه. مجموع بدهی های این کسب و کار نیز ۱۰۰,۰۰۰ دلار آمریکاست. در این صورت، نسبت جاری به شکل زیر محاسبه میشه:
Current Ratio = 150,000 US dollars / 100,000 US dollars = 1.5
نسبت آنی (Quick Ratio)
نسبت آنی که با نام آزمون اسیدی (Acid Test) هم شناخته میشه، روشی محافظه کارانه تر برای محاسبه لیکوئیدیتی (liquidity) هست. برخلاف نسبت جاری، در این نسبت موجودی کالا لحاظ نمیشه و فقط دارایی هایی مانند اوراق بهادار قابل معامله، حساب های دریافتنی و معادل های نقدی در نظر گرفته میشن. فرمول محاسبه نسبت آنی به شکل زیر هست:
Quick Ratio = current assets of a business (except inventory) / (current liabilities of a business)
مثال:
فرض کنید بدهی های جاری یک کسب و کار ۱۰۰,۰۰۰ دلار آمریکا و دارایی های جاری اون (به جز موجودی کالا) برابر با ۷۵,۰۰۰ دلار آمریکا باشه. در این صورت نسبت آنی به شکل زیر خواهد بود:
Capital Ratio = 75,000 US dollars / 100,000 US dollars = 0.75
این به این معناست که این کسب و کار برای پوشش تعهدات خودش، نیاز داره موجودی کالای خودش رو هم به فروش برسونه.
مثال نقدینگی در بازار فارکس
در بازار فارکس، مفهوم نقدینگی یا لیکوئیدیتی دقیقاً همون چیزیه که در سایر بازارها هم هست؛ یعنی توانایی خرید یا فروش یک جفت ارز مثل (EUR/USD) در هر لحظه بدون مشکل. جفت‌ارزهایی که بیشتر معامله میشن، معمولاً نقدینگی بالایی دارن.
بنابراین طبیعیه که همه ی جفت ارزهای موجود در بازار فارکس نقدینگی یکسانی نداشته باشن. سطح نقدینگی جفت ارزها بسته به زمان و نوع جفت ارز تغییر میکنه. معمولاً هر چی از جفت ارزهای فرعی (Minor) به سمت جفت ارزهای اصلی (Major) حرکت کنیم، نقدینگی افزایش پیدا میکنه.
در ادامه برخی از جفت ارزهای مهم و اگزوتیک به همراه حجم معاملات روزانه‌شون آورده شده:
🔸EUR/USD: میانگین حجم معاملات روزانه – ۱.۱۷۳ تریلیون دلار
🔸USD/JPY: میانگین حجم معاملات روزانه – ۹۰۲ میلیارد دلار
🔸GBP/USD: میانگین حجم معاملات روزانه – ۴۷۰ میلیارد دلار
🔸USD/CHF: میانگین حجم معاملات روزانه – ۴۰۹ میلیارد دلار
🔸USD/CAD: میانگین حجم معاملات روزانه – ۲۷۵ میلیارد دلار
🔸AUD/USD: میانگین حجم معاملات روزانه – ۲۴۹ میلیارد دلار
🔸NZD/USD: میانگین حجم معاملات روزانه – ۲۲۹ میلیارد دلار
مثال:
فرض کنیم جفت ارز GBP/USD یکی از جفت ارزهای پرمعامله در بازار فارکس هست و میانگین حجم معاملات روزانه اون حدود ۴۷۰ میلیارد دلاره. این یعنی نقدینگی بالایی داره.
اما اگه این جفت ارز رو باUSD/JPY مقایسه کنیم، متوجه میشیم که نقدینگی GBP/USD کمتر از USD/JPY هست.
جالبه بدونید که حتی GBP/USD هم به اندازه EUR/USD نقدینگی نداره، چون EUR/USD با بیش از ۱ تریلیون دلار معامله در روز، نقدشونده ترین جفت ارز در کل دنیاست.
به زبان ساده، هرچی جفت ارز محبوب‌تر و حجم معاملاتش بیشتر باشه، خرید و فروشش راحت تر و سریع‌تر انجام میشه که این یعنی نقدینگی و لیکوئیدیتی بالاتر.
عوامل مؤثر بر لیکوئیدیتی بازار
لیکوئیدیتی هر دارایی بستگی به عوامل متعددی داره، از جمله نرخ بهره، قیمت فعلی، قوانین و مقررات بانک‌های مرکزی، تعداد دارایی‌های در گردش و غیره. یکی دیگه از عوامل مهم، کلاس دارایی هست. به عنوان مثال، املاک و مستغلات نسبت به سهام نقدشوندگی کمتری دارن. علاوه بر این، نقدشوندگی سایر دارایی‌ها ازجمله کالاها و مشتقات معمولاً بستگی به تعداد بورس‌هایی داره که افراد برای معامله اونها استفاده میکنن و همچنین اندازه اونها.
به طور کلی، ابزارهایی که در بورس های بزرگ و شناخته شده معامله میشن، نقدشوندگی بالاتری دارن. در حالی که ابزارهایی که در بازارهای کمتر توسعه یافته یا بازارهای کوچک تر معامله میشن، معمولاً نقدشوندگی کمتری دارن.
همچنین مهمه که توجه داشته باشیم لیکوئیدیتی یک بازار تحت تأثیر زمان روز هم قرار داره. به عنوان مثال، اگه قصد دارین جفت ارزهایی که شامل یورو (EUR) هستن رو در ساعات رسمی تمامی بورس های اروپایی معامله کنین، احتمالاً قیمت های خرید و فروش بهتری رو تجربه خواهید کرد. از طرف دیگه، اگر همون جفت ارز رو در ساعات معاملاتی آسیایی برنامه ریزی کنین، با نقدشوندگی کمتری مواجه خواهید شد.
به عنوان مثال، حجم کل معاملات سهام گوگل در تاریخ ۹ اکتبر ۲۰۲۰ معادل ۱.۳ میلیون دلار آمریکا بود که به نظر مقدار زیادی میاد. اما در همان روز، حجم کل معاملات سهام تسلا موتورز معادل ۴۲ میلیون دلار آمریکا بود.
هر دو سهام بسیار نقدشونده هستن، اما سهام گوگل در اون روز نقدشوندگی کمتری نسبت به سهام تسلا موتورز نشون داد. همچنین مهمه که از معامله سهام هایی که حجم معاملات روزانه اونها در ارقام دو یا سه رقمی هست، خودداری کنید؛ زیرا این سهام ها معمولاً به عنوان سهام های کم نقدشونده شناخته میشن.
نظرات